Hypophosphatasia (HPP)
Hypophosphatasia jest chorobą o różnych postaciach związanych z jej przebiegiem. Następstwa kliniczne sięgają od śmierci (in utero) z powodu demineralizacji szkieletu, po problemy dotyczące wyłącznie zębów w dorosłym życiu. W zależności od wieku, w którym choroba zostanie zdiagnozowana, wyróżniamy sześć postaci klinicznych tej choroby.
Hipofosfatazja (HPP) jest dziedziczną (genetyczną) i bardzo rzadką chorobą kości o szerokim zakresie nasilenia, która powoduje zagrażającą życiu chorobę u około jednego na 100 000 żywych urodzeń. Osoby cierpiące na tę chorobę mają niski poziom enzymu fosfatazy alkalicznej (ALP), który upośledza mineralizację kości. Normalna mineralizacja jest niezbędna dla twardych i mocnych kości. Bez niej kości stają się słabe
i miękkie, a zęby mogą wypadać przedwcześnie (przed ukończeniem 5 roku życia). W zależności od nasilenia choroby, objawy mogą obejmować deformację kończyn i klatki piersiowej, zapalenie płuc, nawracające złamania, przedwczesną utratę zębów i ból.
Hypophosphatasia jest chorobą o różnych postaciach związanych z jej przebiegiem. Następstwa kliniczne sięgają od śmierci (in utero)
z powodu demineralizacji szkieletu, problemy dotyczące wyłącznie zębów w dorosłym życiu. W zależności od wieku, w którym choroba zostanie zdiagnozowana, wyróżniamy sześć postaci klinicznych.
Mogą występować bóle kostne i sztywność, jak również epizody dyskomfortu i obrzęku stawów. Rzadko występuje ból spowodowany obrzękiem szpiku kostnego, który przypomina zapalenie kości i szpiku lub nowotwór. Zazwyczaj pacjenci odczuwają osłabienie mięśni, które przypomina niepostępującą miopatię i często kołyszący chód. Choć prognozy dotyczące zębów stałych są lepsze, słabo scharakteryzowane problemy często prowadzą później do utraty zębów i konieczności stosowania protez w dorosłym życiu. Przedwczesne zrastanie wszystkich szwów czaszkowych (kraniosynostoza) może spowodować wzrost ciśnienia śródczaszkowego, wytrzeszcz oczu i uszkodzenie mózgu. Dochodzi do odkształcenia wewnętrznej powierzchni czaszki.
Osoby chore na HPP borykają się z:
- mineralizacją kości,
- krzywicą i deformacją kości,
- osteoporozą,
- nieurazowymi i powtarzającymi złamania kości i długo gojącymi się złamaniami,
- większość pacjentów z HPP odczuwa przewlekłe bóle kości, które ograniczają codzienną aktywność.
HPP mając wpływ na układ kostny, działa jednocześnie na układ mięśniowy, a to wszystko skutkuje w życiu osób chorujących.
Wystepują:
- bóle mięśni oraz ich osłabienie, które może prowadzić do upośledzenia ich funkcji. Prowadzi to do problemów z poruszaniem, wchodzeniem po schodach oraz charakterystycznym, kołyszącym chodem.
- problemy ze stawami, w tym reumatoidalne.
Objawy neurologiczne związane z HPP:
- napady,
- krwotok śródczaszkowy,
- encefalopatia - czyli ogólne uszkodzenia mózgu przez czynniki różnego pochodzenia, którego skutkiem są różnego rodzaju zaburzenia zachowania zwane charakteropatią,
- kraniosynostoza czyli "wada wrodzona polegająca na zarośnięciu szwów czaszkowych. Kraniosynostoza może się tworzyć jeszcze przed narodzinami lub w pierwszych miesiącach po porodzie, podczas zrastania kości w czaszce dziecka. Najczęściej występującym następstwem zrośnięcia szwów czaszkowych jest deformacja czaszki. Dzieje się tak, ponieważ zrośnięcie przynajmniej jednego ze szwów powoduje, że mózg rośnie w kierunku wolnym od ucisku.
Powikłania związane z Kraniosynostazą mogą powodować:
- zwiększenie ciśnienia wewnątrzczaszkowego,
- uszkodzenie nerwu wzrokowego,
- przepuklinę migdałków móżdżku,
- potrzebę operacji czaszki.
Niestety HPP wpływa na pracę nerek, co spowodowane jest nieprawidłową mineralizacją kośćca, która doprowadza do:
- hipercalcemii,
- hiperfosfatemii.
Zwiększone stężenia wapnia i fosforanów mogą zaś prowadzić do nefrokalcynozy lub niewydolności nerek, która może prowadzić nawet do śmierci.
Życie z HPP jest cięższe, ale nie jest niemożliwe. Osoby chorujące borykają się z różnego typu problemami zdrowotnymi, utrudniającymi codzienne funkcjonowanie. By ułatwić funkcjonowanie, jedna z osób chorujących na HPP utworzyła 10 przykazań, które opublikowaliśmy na naszym blogu.
Zapraszamy również do rozmowy osobistej lub za pośrednictwem komunikatora Messenger z osobami chorującymi na HPP.
Problemy związane z Hypophosphatasią występują na całym świecie. Dlatego też Fundacja ‘HypoGenek’ korzysta z wiedzy i doświadczenia fundacji działających na całym świecie. Jesteśmy w stałym kontakcie z Fundacją Soft Bones (www.softbones.org) działającą na terenie Stanów Zjednoczonych, Kanady, Wielkiej Brytanii, obserwujemy również fundacje działające na terenie Europy: we Francji Hypophosphatasie Europe (www.hypophosphatasie.com), w Niemczech Hypophosphatasie Deutschland E.V. (www.hpp-ev.de).
Fundacja Soft Bones utworzyła mapę osób chorych na HPP, na której również i pacjenci z Polski zostali zaznaczeni
Fundacja ‘HypoGenek” stara się utworzyć bazę lekarzy specjalistów z całej Polski zajmujących się osobami chorymi na Hypophosphatasie.
W celu uzyskania informacji o lekarzach specjalistach bądź dołączenia do grona lekarzy posiadających wiedzę o HPP lub chcących wzbogacić swoją wiedzę medyczną prosimy o bezpośredni kontakt z Fundacją ‘HypoGenek”.
Dziękujemy.
Informacje na temat hypophosphatasii oparte są na danych zawartych na stronie www.hypophosphatasia.com oraz na podstawie informatorów fundacji Soft Bones oraz strony www.softbones.org.